Mẫu nội quy lao động đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhân sự và đảm bảo sự tuân thủ pháp luật tại mỗi doanh nghiệp. Việc cập nhật mẫu nội quy lao động mới nhất không chỉ giúp doanh nghiệp điều chỉnh phù hợp với các quy định hiện hành mà còn tạo nền tảng để xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch.
Cùng Kỹ Năng HR tìm hiểu mẫu nội quy lao động mới nhất và doanh nghiệp cần lưu ý gì để xây dựng nội quy hiệu quả và đúng pháp luật trong bài viết dưới đây.
1. Nội quy lao động là gì? Nội dung cơ bản trong một mẫu nội quy lao động chuẩn
Nội quy lao động là văn bản do người sử dụng lao động ban hành, quy định các nguyên tắc, quy tắc, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cả người lao động lẫn người sử dụng lao động trong quan hệ lao động. Đây là cơ sở pháp lý nhằm duy trì kỷ luật, tăng cường hiệu quả công việc và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên trong doanh nghiệp.
Theo quy định tại Điều 118 Bộ luật Lao động 2019, nội quy lao động là văn bản bắt buộc đối với doanh nghiệp sử dụng từ 10 lao động trở lên. Nội quy này cần được đăng ký với cơ quan quản lý nhà nước về lao động có thẩm quyền, thường là Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Nội quy lao động sẽ có hiệu lực thi hành sau khi được cơ quan chức năng phê duyệt.
Việc ban hành nội quy lao động không chỉ đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật mà còn góp phần xây dựng môi trường làm việc minh bạch, công bằng, tạo điều kiện phát triển lâu dài cho doanh nghiệp và người lao động.
Theo Điều 69 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, một mẫu nội quy lao động chuẩn cần bao gồm các nội dung cơ bản sau:
NỘI DUNG CƠ BẢN TRONG MỘT MẪU NỘI QUY LAO ĐỘNG CHUẨN |
a. Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi
Quy định rõ thời gian bắt đầu, kết thúc ca làm việc, thời gian nghỉ giữa giờ, số ngày nghỉ hàng tuần, nghỉ lễ, nghỉ phép năm. Dẫn chiếu theo Điều 105 và Điều 113 Bộ luật Lao động 2019, đảm bảo không vượt quá 8 giờ/ngày và 48 giờ/tuần đối với thời giờ làm việc thông thường. b. Trật tự tại nơi làm việc Quy định cách hành xử, ứng xử giữa các nhân viên, đồng nghiệp và cấp trên. Đề cập đến quy tắc sử dụng tài sản công, thiết bị làm việc để ngăn ngừa lạm dụng hoặc thất thoát tài sản của doanh nghiệp. c. An toàn vệ sinh lao động Quy định các biện pháp bảo vệ sức khỏe, an toàn của người lao động khi làm việc. Cụ thể hóa các quy định theo Điều 136 Bộ luật Lao động 2019, đảm bảo trang bị bảo hộ lao động và tập huấn an toàn định kỳ. d. Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc Nội dung này bắt buộc phải có, quy định rõ các hành vi bị cấm, biện pháp xử lý khi xảy ra quấy rối tình dục. Dựa trên hướng dẫn tại Điều 85 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, quy định phải minh bạch, tạo môi trường làm việc an toàn, lành mạnh. e. Bảo vệ tài sản, bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ Quy định trách nhiệm bảo vệ thông tin của người lao động đối với bí mật kinh doanh, công nghệ theo Điều 21 Bộ luật Lao động 2019. Các hình thức xử lý kỷ luật nếu vi phạm, như bồi thường thiệt hại hoặc chấm dứt hợp đồng lao động. f. Hành vi vi phạm và hình thức xử lý kỷ luật lao động Danh sách các hành vi vi phạm kỷ luật (như đi muộn, sử dụng chất kích thích, gây gổ trong giờ làm việc). Các hình thức xử lý kỷ luật: khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương, cách chức, sa thải (Điều 124 Bộ luật Lao động 2019). g. Trách nhiệm vật chất Quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người lao động nếu làm mất mát, hư hỏng tài sản của doanh nghiệp. h. Điều khoản khác (nếu có) Các quy định đặc thù áp dụng riêng cho từng lĩnh vực hoặc ngành nghề kinh doanh cụ thể, miễn là không trái với quy định pháp luật. |
Nội quy lao động không chỉ là quy định nội bộ của doanh nghiệp mà còn là công cụ pháp lý giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của các bên.
Doanh nghiệp cần xây dựng nội quy lao động chi tiết, phù hợp với đặc thù hoạt động nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.
Việc này không chỉ nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật mà còn góp phần xây dựng một môi trường làm việc bền vững.
>>> Tham khảo bài viết “Nội Quy Lao Động Là Gì? Quy Định Về Nội Quy Lao Động Mới Nhất” để tìm hiểu chi tiết về khái niệm nội quy lao động, mục đích áp dụng trong doanh nghiệp, các quy định pháp luật mới nhất, nội dung cần thiết trong nội quy, mẫu tham khảo, và thủ tục đăng ký đúng quy định.
2. Hướng dẫn quy trình xây dựng và áp dụng nội quy lao động hiệu quả
Việc xây dựng và áp dụng nội quy lao động là một yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp có từ 10 lao động trở lên theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019.
Để đảm bảo nội quy lao động không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn phát huy hiệu quả trong quản lý lao động, doanh nghiệp cần thực hiện một quy trình rõ ràng và chi tiết qua các bước sau:
Bước 1: Xác định cơ sở pháp lý
Trước khi bắt đầu soạn thảo nội quy lao động, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ các văn bản pháp luật hiện hành, đặc biệt là:
- Điều 118: Quy định chung về nội quy lao động, bao gồm các nguyên tắc cơ bản và nội dung bắt buộc phải có.
- Điều 119: Hướng dẫn về thủ tục đăng ký nội quy lao động tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Điều 120: Các quy định liên quan đến xử lý kỷ luật lao động khi nội quy không tuân thủ pháp luật.
Ngoài Bộ luật Lao động, cần tham khảo các văn bản hướng dẫn như Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH và các tài liệu liên quan để đảm bảo nội quy đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý.
Bước 2: Soạn thảo nội quy lao động
- Xác định các nội dung cần thiết
Quy định về thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi, các ca làm việc và chế độ làm thêm giờ.
Các biện pháp đảm bảo an toàn lao động và phòng chống cháy nổ trong doanh nghiệp.
Các tiêu chuẩn về hành vi ứng xử, thái độ làm việc và đạo đức nghề nghiệp của nhân viên.
Quy trình xử lý các hành vi vi phạm nội quy, hình thức kỷ luật cụ thể và thẩm quyền ra quyết định.
Quyền lợi và trách nhiệm của cả người lao động và người sử dụng lao động.
- Tham khảo ý kiến từ các bên liên quan
Tổ chức họp hoặc thảo luận nhóm với các bộ phận để thu thập ý kiến đa chiều.
Sử dụng bảng khảo sát hoặc phiếu lấy ý kiến để đảm bảo tất cả người lao động đều được tham gia đóng góp.
Đối thoại trực tiếp để giải đáp thắc mắc và tăng tính đồng thuận từ người lao động.
Bước 3: Ban hành nội quy lao động
- Rà soát và chỉnh sửa nội quy
Đảm bảo nội dung được xây dựng phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành và không xung đột với các quy chế khác trong doanh nghiệp.
Xem xét các ý kiến đóng góp từ người lao động và điều chỉnh để nội quy trở nên hợp lý và khả thi hơn.
- Ban hành quyết định chính thức
Người đại diện pháp luật của doanh nghiệp ký quyết định ban hành nội quy lao động.
Công khai nội quy đến toàn bộ người lao động qua các kênh như email, bảng thông báo hoặc họp toàn công ty.
Bước 4: Đăng ký nội quy lao động
- Chuẩn bị hồ sơ đăng ký
Quyết định ban hành nội quy lao động đã được ký duyệt.
Bản sao giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp.
Biên bản ghi nhận ý kiến đóng góp từ người lao động.
Bản nội quy lao động hoàn chỉnh.
- Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
Doanh nghiệp nộp hồ sơ tại cơ quan quản lý lao động cấp huyện hoặc cấp tỉnh, tùy thuộc vào quy mô.
Trong vòng 07 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan quản lý lao động sẽ phản hồi kết quả.
Bước 5: Triển khai áp dụng nội quy lao động
- Thông báo rộng rãi
Thông báo nội dung nội quy lao động qua các kênh thông tin nội bộ như email, hệ thống quản lý nhân sự hoặc bảng thông báo tại nơi làm việc.
Tổ chức buổi phổ biến nội dung nội quy cho toàn bộ nhân viên, đặc biệt là các điểm mới hoặc các quy định quan trọng.
- Đào tạo và giám sát thực hiện
Tổ chức các buổi đào tạo, hướng dẫn để người lao động hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình theo nội quy.
Lập đội ngũ giám sát hoặc chỉ định người phụ trách theo dõi việc tuân thủ nội quy tại các phòng ban.
- Đánh giá và cập nhật
Định kỳ xem xét lại nội quy lao động để đánh giá hiệu quả thực thi.
Nếu có thay đổi về pháp luật hoặc điều kiện hoạt động của doanh nghiệp, cần điều chỉnh nội quy và thực hiện quy trình thông báo, đăng ký lại.
Việc xây dựng và áp dụng nội quy lao động không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn tạo dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch và hiệu quả hơn. Để đạt được mục tiêu này, doanh nghiệp cần thực hiện đầy đủ các bước trên và không ngừng cải thiện trong quá trình áp dụng.
3. Mẫu nội quy lao động mới nhất
Để hỗ trợ doanh nghiệp, Kỹ Năng HR cung cấp mẫu nội quy lao động mới nhất được cập nhật theo quy định của Bộ luật Lao động.
Bạn có thể dễ dàng tải về để sử dụng hoặc tùy chỉnh cho phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp mình.
👉 Nhấn vào đây để tải mẫu nội quy lao động mới nhất: https://bom.so/dsaMcA |
Hướng dẫn sử dụng mẫu nội quy lao động, sau khi tải mẫu, doanh nghiệp cần lưu ý các bước sau để áp dụng hiệu quả:
- Tùy chỉnh nội dung: Điều chỉnh các mục phù hợp với ngành nghề và quy mô doanh nghiệp.
- Tham khảo ý kiến luật sư: Đảm bảo mẫu nội quy tuân thủ các quy định hiện hành.
- Thông báo và đào tạo: Phổ biến nội quy đến toàn bộ nhân viên và tổ chức đào tạo để nhân viên hiểu rõ.
- Đăng ký với cơ quan lao động: Nộp nội quy đã chỉnh sửa tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội địa phương để hoàn tất thủ tục.
Việc xây dựng nội quy lao động không chỉ giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả mà còn tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, tuân thủ pháp luật.
Hãy tải ngay mẫu nội quy lao động mới nhất để bắt đầu xây dựng nền tảng quản trị nhân sự hoàn chỉnh cho doanh nghiệp của bạn!
4. Những thay đổi cần lưu ý trong mẫu nội quy lao động mới nhất
Mẫu nội quy lao động là tài liệu quan trọng giúp doanh nghiệp đảm bảo sự minh bạch và tuân thủ pháp luật trong việc quản lý nhân sự.
Với những cập nhật gần đây, việc nắm rõ các thay đổi trong mẫu nội quy lao động là yếu tố then chốt để hạn chế rủi ro pháp lý và tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp.
Dưới đây là những điểm thay đổi nổi bật cần lưu ý:
4.1. Quy định rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của người lao động
Trong mẫu nội quy mới, quyền lợi của người lao động được cụ thể hóa hơn, đảm bảo phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành, như:
- Quyền được biết và tham gia ý kiến về nội quy lao động.
- Nghĩa vụ tuân thủ các quy định về an toàn lao động và bảo vệ môi trường tại nơi làm việc.
Điều này tạo điều kiện cho người lao động hiểu rõ trách nhiệm và quyền lợi của mình, giảm thiểu xung đột trong quá trình làm việc.
4.2. Bổ sung quy định về hành vi vi phạm kỷ luật
Nội quy mới đã mở rộng các hành vi được coi là vi phạm kỷ luật, bao gồm:
- Hành vi gian lận công nghệ: Sử dụng công cụ công nghệ để làm giả dữ liệu hoặc trục lợi từ tài sản công ty.
- Vi phạm bảo mật thông tin: Nhấn mạnh xử lý nghiêm đối với việc tiết lộ thông tin mật, kể cả qua các nền tảng mạng xã hội.
Những thay đổi này phù hợp với xu hướng công nghệ hiện đại và bảo vệ lợi ích doanh nghiệp trong thời đại số.
4.3. Thời gian làm việc linh hoạt hơn
Mẫu nội quy mới cho phép các doanh nghiệp quy định thời gian làm việc linh hoạt, miễn là đảm bảo:
- Không vượt quá giờ làm thêm tối đa theo quy định.
- Công bằng giữa các phòng ban, vị trí.
Đây là một điểm tiến bộ giúp người lao động cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân.
4.4. Cập nhật các quy định về xử lý vi phạm
Quy trình xử lý kỷ luật lao động được cải tiến để đảm bảo tính minh bạch, bao gồm:
- Quy định cụ thể về việc ghi nhận hành vi vi phạm (có thể sử dụng bằng chứng công nghệ như camera).
- Quy định quyền giải trình của người lao động trước khi bị xử lý kỷ luật.
Những thay đổi này giúp giảm thiểu tình trạng tranh chấp lao động và nâng cao tính khách quan trong xử lý vi phạm.
4.5. Điều chỉnh phù hợp với pháp luật lao động mới
Các thay đổi trong mẫu nội quy lao động mới nhất đảm bảo phù hợp với Bộ luật Lao động sửa đổi, đặc biệt về:
- Quy định chi tiết về hợp đồng lao động điện tử.
- Cách thức thông báo và công khai nội quy đến toàn bộ người lao động.
Điều này giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ quy định pháp luật mà còn nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản trị nhân sự.
Kết luận
Những thay đổi trong mẫu nội quy lao động mới không chỉ cập nhật theo xu hướng pháp luật mà còn giúp doanh nghiệp và người lao động hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình. Để đảm bảo tính hiệu quả, doanh nghiệp nên triển khai phổ biến, hướng dẫn chi tiết về nội quy mới và có cơ chế giám sát phù hợp.
5. Các lỗi phổ biến khi xây dựng nội quy lao động
Xây dựng nội quy lao động là nhiệm vụ quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và kỷ luật trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều tổ chức thường mắc phải các lỗi phổ biến sau:
5.1. Nội dung nội quy không đầy đủ hoặc không rõ ràng
Nguyên nhân: Thiếu kiến thức pháp luật hoặc không đầu tư thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng.
Hậu quả: Gây khó hiểu cho người lao động, dẫn đến mâu thuẫn trong quá trình thực hiện. Dễ bị cơ quan chức năng đánh giá là không hợp lệ.
Khắc phục: Nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật liên quan, đặc biệt là Bộ luật Lao động. Tham khảo mẫu nội quy từ các doanh nghiệp tương tự nhưng cần điều chỉnh để phù hợp thực tế.
5.2. Sao chép nội quy từ doanh nghiệp khác
Nguyên nhân: Tâm lý “tiết kiệm thời gian”, sử dụng tài liệu tham khảo mà không chỉnh sửa phù hợp.
Hậu quả: Nội quy thiếu tính thực tế, không phản ánh đúng đặc thù doanh nghiệp. Có nguy cơ chứa những điều khoản không phù hợp hoặc vi phạm pháp luật.
Khắc phục: Xây dựng nội quy dựa trên tình hình hoạt động cụ thể của doanh nghiệp. Tổ chức thảo luận nội bộ với các bộ phận liên quan để điều chỉnh.
5.3. Vi phạm quyền lợi của người lao động
Nguyên nhân: Thiếu cập nhật các quy định pháp luật mới, hoặc cố tình thêm các điều khoản gây bất lợi.
Hậu quả: Nội quy không được công nhận khi đăng ký với cơ quan chức năng. Tạo cảm giác bất công, dẫn đến xung đột hoặc khiếu nại từ người lao động.
Khắc phục: Cập nhật thường xuyên quy định pháp luật hiện hành. Lấy ý kiến đóng góp từ đại diện tập thể lao động trước khi ban hành.
5.4. Nội quy lao động không được đăng ký hoặc phổ biến đúng cách
Nguyên nhân: Thiếu quy trình hoặc không quan tâm đến khâu triển khai.
Hậu quả: Nội quy không có giá trị pháp lý. Người lao động không nắm rõ quyền và trách nhiệm của mình.
Khắc phục: Đăng ký nội quy với cơ quan quản lý lao động theo đúng quy định. Tổ chức đào tạo hoặc phổ biến chi tiết cho toàn bộ nhân viên.
5.5. Nội quy thiếu các chế tài xử lý vi phạm cụ thể
Nguyên nhân: Chủ doanh nghiệp không muốn áp dụng hình thức xử phạt rõ ràng hoặc ngại quy định chi tiết.
Hậu quả: Gặp khó khăn khi xử lý các hành vi vi phạm. Giảm hiệu quả quản lý, gây mất cân bằng trong kỷ luật lao động.
Khắc phục: Quy định rõ từng hành vi vi phạm và hình thức xử lý tương ứng. Đảm bảo các chế tài phù hợp với quy định pháp luật.
5.6. Không thực hiện rà soát, cập nhật định kỳ nội quy lao động
Nguyên nhân: Chủ quan cho rằng nội quy đã xây dựng là cố định.
Hậu quả: Nội quy lỗi thời, không phù hợp với sự thay đổi của pháp luật và thực tiễn.
Khắc phục: Xây dựng quy trình định kỳ rà soát và cập nhật nội quy (ví dụ: hàng năm). Đưa vào nội quy điều khoản cho phép thay đổi khi cần thiết.
Để xây dựng nội quy lao động hiệu quả, doanh nghiệp cần đầu tư thời gian và nguồn lực vào việc nghiên cứu, thảo luận và cập nhật nội dung. Một nội quy rõ ràng, hợp pháp và thực tế không chỉ đảm bảo quyền lợi của người lao động mà còn giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.
>>> Xem thêm:
- Quy Trình Quản Lý Nhân Sự Chi Tiết
- Mẫu Biên Bản Thanh Lý Hợp Đồng Lao Động
- Review Khóa Học Hành Chính Nhân Sự Chuyên Nghiệp Tốt Nhất